30 grudnia, 2012

Jedna z czytelniczek zwierzyła mi się, że jej największy problem z angielskim to rozumienie ze słuchu. Obiecałem, że uporządkuję swoje podejście do tego elementu nauki oraz materiały, jakie znam z sieci, a potem to opiszę. Ten artykuł jest właśnie o tym, jak poprawić rozumienie ze słuchu w języku angielskim, ale też w innych językach obcych.

Prosta odpowiedź to oczywiście słuchać więcej w oryginale, ale to tylko połowa sukcesu. Trzeba też wiedzieć, czego słuchać, ile i co z tym potem robić, żeby nauka przynosiła rezultaty.

Dlatego mamy problemy z rozumieniem angielskiego ze słuchu?

Zanim porady i materiały spróbujmy pokrótce zdiagnozować przyczyny problemów z mówionym angielskim wśród uczących się tego języka. Dzięki temu będzie nam łatwiej przepisać lekarstwo ?

Pierwszy powód to różnorodność angielskiego, z którą spotykamy się na zajęciach i lekcjach w bardzo ograniczonym stopniu. Jeśli uczymy się tylko z książek, tylko z jednym nauczycielem, możemy być potem zaskoczeni, gdy w Anglik, Szwed czy Amerykanin mówią do nas w naturalny sposób. Chodzi z jednej strony o akcent, ale też o indywidualne różnice w stylu czy szybkości mówienia, słownictwo i inne niezliczone manieryzmy językowe każdego człowieka.

Po drugie angielski należy do języków, w których fonetyka nie zawsze pokrywa się z pisownią. A najszczerzej byłoby powiedzieć: fonetyka zazwyczaj nie pokrywa się z pisownią. To gigantyczny kłopot dla wszystkich mało osłuchanych lub z innego powodu niewrażliwych na ten aspekt języków obcych. Czegoż to już moje uszy nie słyszały – wymowa popularnych słów „sales” czy „wife” tak, jak się je pisze, czy też niebywałe mutacje bardziej skomplikowanych słów, np. „vehicle”.

Trzecia sprawa to kłopoty ze zrozumieniem języka angielskiego, gdy ktoś mówi szybko. Wydaje się nam wtedy, że wypowiedź zlewa się w jedno, trudno odróżnić od siebie słowa, gubimy sens, a na koniec wyłączamy się z rozmowy lub próby zrozumienia nagrania czy filmu. Jako przykład potraktujmy teksty piosenek, które czasami sobie nucimy kompletnie przekręcając ich znaczenie. Kiedy już zobaczymy prawdziwą ich treść, potrafimy być w ciężkim szoku, że tak naprawdę jest o czymś innym, niż nam się wydawało.

Jak poprawić rozumienie ze słuchu w angielskim? Zmieniaj nauczycieli!

To może wielu zbulwersować, ale uważam, że należy dość często zmieniać nauczycieli angielskiego. A jeśli już znajdziemy kogoś, kto nam odpowiada i nie chcemy go zmieniać, zapewnijmy sobie chociaż kontakt do innych źródeł mówionego angielskiego.

W każdym razie nie traktujmy nauczycieli (ani polskich, ani native speakerów) jako wyroczni w kwestiach języka. Traktujmy ich jak pomocnych pośredników lub przewodników. Szukajmy różnorodności już na tym poziomie.

Wzorując się na jednej osobiste, skutecznie zatykamy uszy na olbrzymią różnorodność akcentów, stylów mówienia oraz bycia w języku. Poza tym – będę szczery – nauczyciele mówią na zajęciach wolniej, wyraźniej i poprawniej niż ktokolwiek mówi w rzeczywistości. Dlatego nie dajmy się zwieść wygodzie – lepiej się nie przywiązywać do jednego nauczyciela, chyba że jednocześnie korzystamy z wielu innych źródeł języka (nagrań, filmów, piosenek, telewizji, itp.).

Jak poprawić rozumienie ze słuchu w angielskim? Słuchaj różnych akcentów!

Najbardziej znana różnica przebiega między brytyjską a amerykańską wymową. Podział ten przyjął się w nauczaniu angielskiego do tego stopnia, że na anglistykach w Polsce studenci pierwszego roku deklarują się, której wymowy będą się uczyć i trafiają do odpowiednich grup na zajęciach z fonetyki.

W rzeczywistości różnorodność jest nieskończenie większa. I nie chodzi tutaj tylko o dodanie angielskiego innych narodowości (np. Irlandczyków czy Australijczyków). Chodzi o to, że język chuligana spod Liverpoolu to kompletnie inna bajka niż język wiadomości na BBC. Że język imigranta z Meksyku w stanie Arizona ma bardzo mało wspólnego z językiem jakiegoś przedsiębiorcy z Nowego Yorku. I jak ma sobie poradzić z taką różnorodnością uczeń?

Cóż – po pierwsze nie liczyć, że istnieje poziom znajomości angielskiego, na którym zawsze, wszystko zrozumie. Widziałem na własne oczy, jak Anglik z ciężkim akcentem ledwo dogadywał się z Amerykaninem z ciężkim akcentem.

Po drugie – na pewno warto w coś celować. Mieć upatrzony jakiś standard wymowy, który będzie dla nas wzorcem. Może być to angielski brytyjski, może być amerykański, ale bądźmy pewni, że do ideału nie dojdziemy. Szukajmy raczej jakiejś wypadkowej między poprawnością a naturalnością. Chcemy się przede wszystkim dogadać i czuć z językiem swobodnie.

Po trzecie – nie oczekujmy, że ludzie będą dostosowywać swój angielski do nas. Zaakceptujmy różnorodność i uczmy się angielskiego w ten sposób. Słuchajmy go w najróżniejszych wersjach. Gdzie i jak to robić?

Portal z materiałami do nauki amerykańskiego angielskiego prowadzi między innymi znana radiostacja Voice of America.

Strony do nauki języka angielskiego ze słuchu - Voice of America

Strony do nauki języka angielskiego ze słuchu – Voice of America

Portal z materiałami do nauki brytyjskiego angielskiego prowadzi między innymi jeszcze bardziej znana BBC.

Strony do nauki języka angielskiego - BBC

Strony do nauki języka angielskiego – BBC

Jak poprawić rozumienie ze słuchu w angielskim? Słuchaj różnych typów tekstów mówionych!

Różnorodne są nie tylko akcenty i style mówienia, ale sytuacje, w których mówimy. Nie łudźmy się, że słuchając wiadomości w BBC, mamy do czynienia z naturalnym angielskim. Daję sobie ucho uciąć, że żaden Anglik w pubie tak do nas nie zagada. Spróbujmy sami zacząć rozmowę w tej konwencji i możemy być pewni, że gość uzna nas za wariata, który nie rozumie, gdzie się właśnie znajduje.

Dlatego super ważne jest słuchanie angielskiego formalnego i nieformalnego, z wiadomości telewizyjnych i serialu komediowego, wykładów na uczelni i rozmów na ulicy, Terminatora 2 i piosenek The Beatles. To wszystko jest ten sam język w całej swojej różnorodności. Na którą musimy być jakoś przygotowani. Gdzie i jak się do tego przygotować?

Jedno z genialnych miejsc do nauki angielskiego ze słuchu to serwis Elllo. Zamieszcza on najróżniejsze nagrania audio i wideo połączone z ćwiczeniami na słownictwo oraz słuchanie ze zrozumieniem. Tutaj na przykład rozmawia Amerykanin i Angielka o tym, jak lubią się uczyć. To może nie najbardziej ekscytujący temat (choć naprawdę ciekawie podany), ale bez paniki – są setki innych.

Jak się nauczyć angielskiego ze słuchu - Elllo.org

Jak się nauczyć angielskiego ze słuchu – Elllo.org

Doskonałym źródłem mówionego angielskiego są tzw. podcasty, krótkie nagrania w stylu felietonu lub wywiadu. Można natknąć się na prawdziwe perełki przygotowane z myślą o uczących się angielskiego. Słuchając tego prostego felietonu na stronie Listen to English o kryzysie wieku średniego totalnie odjechałem ze śmiechu. To nie tylko trening językowy, ale też kulturowy – to nagranie to prawdziwy popis angielskiego humoru.

Strony do nauki języka angielskiego - słuchanie Listen to English

Strony do nauki języka angielskiego – słuchanie Listen to English

Inny serwis z podcastami dla uczących się angielskiego to Podcasts in English – jego zaletą jest na pewno to, że nagrania odnoszą się do rzeczywistości, w której żyjemy (tutaj epizod o znanych firmach Apple, Starbucks oraz Amazon). Warto takich materiałów słuchać, bo w szkołach często uczymy się (też na własne życzenie) angielskiego laboratoryjnego, nieopisującego otaczającej nas rzeczywistości, np. firm, ludzi, miejsc.

Strony do nauki języka angielskiego biznesowego słuchanie - Podcasts in English

Strony do nauki języka angielskiego biznesowego słuchanie – Podcasts in English

Jak poprawić rozumienie ze słuchu w angielskim? Rozbij angielski na części pierwsze!

Ta rada odnosi się do problemów ze zrozumieniem szybkiego angielskiego. Otóż dużo łatwiej będzie nam dostrzec z czego składa się szybka mowa, jeśli będziemy świadomi jej najmniejszych elementów składowych oraz niektórych procesów, które między nimi zachodzą.

Wiele osób nie wie, że pewne słowa często zlewają się w angielskim w jedno. Jako przykład mogą posłużyć popularne zbitki „would you” oraz „could you”. W szybkiej, nieformalnej mowie mówimy i słyszymy je jako jedno słowo!

Ale co ja się będę wymądrzał. Niech opowie o tym nauczyciel native speaker, który prowadzi całkiem przydatny kanał You Tube poświęcony problemom z nauką angielskiego. Może byłoby to dobry dodatek do naszego obecnego nauczyciela – co dwóch nauczycieli angielskiego to nie jeden! Tutaj cały epizod o zlewaniu się słówek.

Strony do nauki języka angielskiego - słuchanie YouTube

Strony do nauki języka angielskiego – słuchanie YouTube

Inny problem polega na tym, że po prostu nie znamy dużej ilości słów w wypowiedzi i nie możemy uchwycić sensu całości. Jest i na to sposób. Proponuję przez jakiś czas intensywnie uczyć się słownictwa właśnie z materiałów słychanych. Jest kilkanaście rodzajów ćwiczeń na tego typu umiejętności. Gdzie je potrenujemy?

Serwis Lyrics Gap jest oparty o prostą zasadę – usuwa automatycznie z tekstów piosenek wybrane słówka, a naszym zadaniem jest je uzupełnić na podstawie klipu, który oglądamy na You Tube. Po wykonaniu tego zadania, czekają na nas kolejne. Tutaj przykładowe ćwiczenie dla średniozaawansowanych. Dużą zaletą strony jest łatwa nawigacja między poziomami trudności, wykonawcami i językami obcymi.

Strony do nauki języka angielskiego - wypełnianie luk w piosenkach Lyrics Gap

Strony do nauki języka angielskiego – wypełnianie luk w piosenkach Lyrics Gap

Prawdziwy kombajn do uczenia słownictwa ze słuchu przygotował serwis English Cental. Wykorzystuje on prawdziwe nagrania do intensywnej nauki rozumienia za słuchu oraz słownictwa. Kilka klipów udostępnionych jest za darmo, ale ogólnie jest to narzędzie płatne i wcale nie tanie. Gdybym uczył się angielskiego, użyłbym go, żeby podpatrzeć, co można wycisnąć z nagrań wideo po angielsku z podpisami.

Płatny serwis Central English

Płatny serwis English Central

Ostatnia propozycja tego typu to Breaking News English. Od razu ostrzegam, że strona – mimo że darmowa – jest przeładowana reklamami do tego stopnia, że bardzo niewygodnie się jej używa. Jeśli to nam nie przeszkadza, w zamian otrzymamy olbrzymią, regularnie aktualizowaną bazę tekstów czytanych o bieżących wydarzeniach na świecie z całą gamą ćwiczeń.

Breaking News English - strona z materiałami do nauki angielskiego

Breaking News English – strona z materiałami do nauki angielskiego

Te metody i materiały to zaledwie wierzchołek góry lodowej. Prawdziwe wyzwanie polega na tym, żeby wypracować własny warsztat uczenia się ze słuchu. Jeśli mamy już dobrze naostrzone narzędzia do nauki (niekoniecznie strony czy aplikacje internetowe, ja się nauczyłem jakoś bez nich), postępy i wyniki są bardzo satysfakcjonujące.

About the author 

planetaangielskiego

Your email address will not be published. Required fields are marked

{"email":"Email address invalid","url":"Website address invalid","required":"Required field missing"}