Interpunkcja w angielskim, choć często niedoceniana, jest bardzo ważnym elementem języka w formie pisemnej. Stosujemy ją po to, żeby jak najdokładniej oddać myśl autora.
Kiedy mówimy, mamy do dyspozycji intonację, pauzy, język ciała, natężenie głosu; to wszystko pomaga naszym słuchaczom dokładnie zrozumieć to, co mamy do powiedzenia. Kiedy piszemy, interpunkcja spełnia taką właśnie rolę.
Stosowanie odpowiednich znaków przestankowych w języku angielskim jest tak samo kłopotliwe, jak w polskim; poniżej przedstawiamy ich listę wraz ze sposobami użycia.
Interpunkcja w angielskim: Znaki przestankowe
W poniższej tabeli znajdziesz znaki przestankowe używane w języku angielskim oraz zasady ich stosowania w zdaniu.
| Znak | Symbol | Zastosowanie |
|---|---|---|
| Full Stop (Kropka) | . | W wersji amerykańskiej nazywana “period”. Kropką zaznaczamy koniec zdania. Oznacza długą pauzę w tekście. |
| Comma (Przecinek) | , | Przecinek ma dwa zastosowania; oddziela krótką pauzą zdania proste w zdaniu złożonym albo rozdziela wyliczane po sobie słowa. |
| Question Mark (Znak zapytania) | ? | Oznacza koniec pytania. |
| Exclamation Mark (Wykrzyknik) | ! | Oznacza emocjonalny charakter zdania, które może wyrażać np. zaskoczenie, gniew, niezadowolenie. |
| Colon (Dwukropek) | : | Ma dwa zastosowania. Używamy go przed listą rzeczy/osób, przed cytatem, a czasami przed wypowiedzią ustną. W takim wypadku dwukropek oznacza, że dana wypowiedź jest szczególnie istotna. Może też oznaczać, że kolejne zdanie uzasadnia albo wyjaśnia zdanie poprzednie. |
| Semi Colon (Średnik) | ; | Średnik również stosujemy w dwóch przypadkach. Oddziela wymieniane po sobie frazy, składające się z więcej niż jednego wyrazu. Poza tym oddziela od siebie zdania pojedyncze w zdaniu złożonym pauzą, która jest dłuższa niż przy przecinku, ale krótsza niż przy kropce. Stosuje się wówczas, kiedy oba zdania są równie ważne. |
| Apostrophe (Apostrof) | ‘ | Funkcjonują dwa niezależne zastosowania apostrofu. Może oznaczać przynależność czegoś do kogoś. Może też oznaczać skrócenie - pominięcie jednej z liter. |
| Speech Marks (Cudzysłów) | “ | Używamy do oznaczenia czyjejś bezpośredniej wypowiedzi. Cudzysłów w języku angielskim może być pojedynczy (‘...’) lub podwójny (“...”), ale zawsze oznacza wypowiadane przez kogoś lub cytowane słowa. |
| Parenthesis (Wtrącenia) | ( ) , , — | Wtrącenia lub zdania uzupełniające oznaczamy na trzy sposoby: nawiasami, przecinkami albo myślnikami. Stosujemy do wydzielenia dodatkowej informacji w zdaniu. |
| Ellipses (Wielokropek) | … | Wielokropek ma dwa zastosowania. Zwykle oznacza zawieszenie na końcu zdania. Może również informować o tym, że jakieś słowa zostały pominięte w wypowiedzi albo cytacie. |
| Hyphen (Łącznik) | – | Łączników używamy do tworzenia rzeczowników złożonych, składających się z dwóch części. Obserwuje się stopniowy zanik łączników w języku. |
Interpunkcja angielska: zastosowania znaków przestankowych
Kropka, znak zapytania i wykrzyknik
- We cheered on our team at the football stadium.
- Who won the game?
- They won at last!
Wszystkie trzy znaki przestankowe (oraz wielokropek) kończą zdanie. Zdanie to jednostka, wyrażająca pewną myśl. Może być bardzo krótkie i składać się nawet z tylko jednego wyrazu, na przykład: The family enjoyed my apple pie. Phew.
Jedno słowo, ‘Phew.’, zakończone kropką oznacza ulgę. Zakończenie tego zdania wykrzyknikiem wyrażałoby zdziwienie, a znakiem zapytania – wątpliwość.
Na tym krótkim przykładzie wyraźnie widać, że interpunkcja pomaga właściwie zrozumieć myśl autora wypowiedzi.
Przecinek po angielsku
- We need to buy apples, flour, sugar and butter to make our apple pie.
Przy powyższej liście składników przecinek oddziela poszczególne rzeczowniki poza dwoma ostatnimi, między którymi znajduje się spójnik ‘and’. Jeżeli jednak chcielibyśmy podkreślić z jakiegoś powodu ostatni element (bo na przykład byłby szczególnie ważny), to moglibyśmy zastosować tzw. przecinek oksfordzki (przed ‘and’): He visited his parents, his sister, his brother, and his mother in law.
Najczęściej przecinka używamy do zaznaczenia pauzy w zdaniu i do oddzielenia jego poszczególnych części:
- After the match, we went for a drink in the pub.
Dwukropek
- I heard the commentator say: ‘Goaaaaallll!’
Dwukropek poprzedza przytoczenie czyjejś bezpośredniej wypowiedzi lub cytatu.
- I took my umbrella to the game: I did not want to get wet.
W powyższym przykładzie dwukropek wymusza pauzę w wypowiedzi i został użyty po to, żeby podkreślić znaczenie drugiego zdania.
Średnik
- When we make our ice cream we need: some vanilla pods or essence; a tub of fresh, double cream; some caster sugar; four medium eggs and a pint of milk.
Średnik wyraźnie oddziela od siebie elementy listy, które składają się z więcej niż jednego wyrazu.
- I took my umbrella; the forecast was for rain.
W powyższym zdaniu średnik oddziela od siebie dwa zdania o tym samym znaczeniu.
Apostrof
- My team’s centre forward scored.
Tutaj apostrof oznacza jedynie przynależność (kogo? czego?).
- I didn’t expect that!
W tym przykładzie apostrof informuje, że jedna litera została opuszczona (didn’t = did not).
Cudzysłów
- “Yes, yes, yes,” I screamed “It’s there!”
Cały cytowany tekst (razem ze znakami przestankowymi!) umieszczamy w cudzysłowie. Jeżeli chodzi o cudzysłów pojedynczy i podwójny, to zastosowanie obu pozwala zaznaczyć “cytat w cytacie”, na przykład:
- “My favourite quote,” said John “is ‘To be or not to be,” from Hamlet.”
I cudzysłów pojedynczy, i podwójny są poprawne, należy jedynie pamiętać, żeby konsekwentnie trzymać się jednej formy w jednym tekście.
Wtrącenia
- Johnson (aged 43) is the oldest scorer in the league’s history.
Wszystkie trzy sposoby oznaczania wtrąceń można stosować zamiennie. Technicznie rzecz biorąc, w nawiasach podajemy po prostu dodatkową informację, myślnikami wydzielamy tę informację w sposób nieco bardziej emocjonalny, a przecinkami oznaczamy zdanie podrzędne. Te różnice w zastosowaniu są jednak na tyle niewielkie, że nie trzeba się ich restrykcyjnie trzymać.
Wielokropek
- The interview was quite long: ‘The boss spoke for ages…we won!’
Zastosowanie wielokropka jest bardzo wygodne i dla czytelnika, i dla autora. Zawiesza na chwilę zdanie, wprowadza element napięcia i oczekiwania.
Łącznik
- Thanks to their win, the team’s self-confidence grew.
Łącznik jest znakiem przestankowym, którego używa się coraz rzadziej. Służy do połączenia ze sobą dwóch słów i utworzenia w ten sposób rzeczownika złożonego. Coraz częściej jednak takie rzeczowniki pisze się bez łącznika.
Interpunkcja angielska ma wielką moc. Dodaje życia pisanym tekstom, a autorom pomaga precyzyjnie przekazać myśli. Niektóre ze znaków przestankowych mają wyraźnie techniczne zastosowanie (na przykład średnik i apostrof), ale w większości przypadków interpunkcja pomaga dokładnie wyrazić i zrozumieć intencje pisanego tekstu.